Μεταφορικό ισοδύναμο και για την Κρήτη: Θέσαμε το θέμα στο αρμόδιο υπουργείο και μας απάντησαν: "Nαι μεν, αλλά... - Όχι τώρα - Θα δούμε κάποτε..."

Την αγανάκτησή τους εκφράζουν οι Αγροτικοί Σύλλογοι της Κρήτης, καθώς η κυβέρνηση συνεχίζει να διατηρεί την αδιάλλακτη στάση της απέναντι στο αίτημα των Κρητών αγροτών για ένταξη της Κρήτης στην επιδότηση μεταφοράς επιβατών και καυσίμων, όπως ισχύει σε όλα τα υπόλοιπα νησιά.

Πιο συγκεκριμένα, οι Αγροτικοί Σύλλογοι Ιεράπετρας, Σητείας, Τυμπακίου και Σελίνου Χανίων, όπως προφανώς γνωρίζετε από τη σχετική επιστολή που σας απέστειλαν, διαμαρτύρονται, γιατί με Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής μειώνεται στο ελάχιστο το Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους, που ήταν μια μορφή οικονομικής ενίσχυσης σε εκατοντάδες επιχειρήσεις και αγρότες.

Εμείς, ως οφείλαμε, θέσαμε το θέμα στον αρμόδιο υπουργό και ιδού τι μας απάντησαν:

ΘΕΜΑ: «Απάντηση των υπ' αριθ. πρωτ. 2656/18-01-2024 και 2828/26-01-2024 Ερωτήσεων και των υπ' αριθ. πρωτ. 993/24-01-2024, 996/24-01-2024, 1014/24-01-2024 και 1032/24-01-2024 Αναφορών Βουλευτών». 

Επί των διαλαμβανομένων στα εν θέματι Μέσα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου αναφορικά με την πρόσκληση επιχειρήσεων για υποβολή αιτήσεων υπαγωγής στη δράση Μεταφορικό Ισοδύναμο για το έτος 2023 καθώς και την υλοποίηση της δράσης στο σκέλος των επιχειρήσεων για το έτος 2022 σας επισυνάπτεται το υπ' αριθ.πρωτ. 4111-02/247/29-01-2024 έγγραφο της Διεύθυνσης Νησιωτικής Πολιτικής της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. 

Σημειώνεται ότι η Δράση του Μεταφορικού Ισοδυνάμου στο σκέλος των Επιχειρήσεων, στο σύνολο του νησιωτικού χώρου, υλοποιείται από το 2019 και διαρκώς εξελίσσεται, έχοντας συγκεκριμένα ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα ως προς την επίτευξη των στόχων του μέτρου που συνδέονται με τη μείωση ή μη των τιμών των προϊόντων στις νησιωτικές επιχειρήσεις. 

Με βάση τα στοιχεία υλοποίησης του Μέτρου, αλλά και τις μελέτες αξιολόγησης που υλοποίησε το Υπουργείο, η δράση του Μεταφορικού Ισοδυνάμου στο σκέλος των επιχειρήσεων - ιδιαιτέρως κατά την περίοδο των διαδοχικών κρίσεων - αποδείχθηκε χρήσιμο εργαλείο στήριξης και ενίσχυσης των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση του μεταφορικού ή άλλου λειτουργικού κόστους αυτών. 

Για το Υπουργείο μας, ο στόχος είναι η διαρκής εξέλιξη και προσαρμογή του μέτρου στα δημοσιονομικά και αναπτυξιακά δεδομένα, αλλά και να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των τοπικών οικονομιών, αλλά και των νησιωτικών επιχειρήσεων. 

Ειδικότερα, για την Κρήτη, αλλά και τα μεγάλα νησιά, λαμβάνεται μέριμνα όπως συνδυαστεί - ενισχυθεί το Μέτρο του Μεταφορικού Ισοδυνάμου των Επιχειρήσεων, με παράλληλη δημιουργία ειδικού χρηματοδοτικού μέσου/ εργαλείου που θα αφορά τη «Νησιωτική Επιχειρηματικότητα». 

Απόλυτος στόχος των ενεργειών μας παραμένει η βασική Αρχή του Μεταφορικού Ισοδύναμου: 

Η συγκράτηση των τιμών των προϊόντων στο ράφι για τους νησιώτες καταναλωτές αλλά και η ανταγωνιστική τιμή των νησιωτικών προϊόντων στις μεγάλες αγορές της ηπειρωτικής χώρας. 

Τέλος τονίζεται η πολύ-επίπεδη και διαρκής στενή συνεργασία μας με τα νησιωτικά επιμελητήρια και η οποία ήδη έχει επιφέρει σημαντικές αλλαγές στην από κοινού χάραξη πολιτικών και πρωτοβουλιών (έρευνες, θέσεις σε διεθνή φόρα, οργανισμούς και θεσμικά όργανα της ΕΕ) σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο για την αναγνώριση των ιδιαιτεροτήτων του νησιωτικού επιχειρείν και της ανάγκης περαιτέρω στήριξής του και για το σκοπό αυτό δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε. 

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ 

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ

ΘΕΜΑ: Απάντηση σε ερωτήματα βουλευτών για την εφαρμογή της δράσης του ΜΙ επιχειρήσεων στην Κρήτη και την καταβολή ΑΝΗΚΟ στις επιχειρήσεις για τη 2η φάση του 2022 

Αναφορικά με την εφαρμογή της δράσης ΜΙ επιχειρήσεων στην Κρήτη και την καταβολή ΑΝΗΚΟ στις επιχειρήσεις για τη 2η φάση του 2022 σας γνωρίζουμε τα κατωτέρω: Από τον Ιούλιο του 2018 η Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (ΓΓΑΙΝΠ) υλοποιεί τη δράση του Μεταφορικού Ισοδυνάμου με στόχο την εξίσωση του κόστους μεταφοράς με μέσα μαζικής μεταφοράς από την ηπειρωτική Ελλάδα σε νησί ή από νησί σε νησί με το κόστος που θα ίσχυε στην ηπειρωτική Ελλάδα για την ίδια απόσταση. 

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 15παρ.1 και 2 του ν. 4832/2021 «Κύρωση κώδικα νομοθεσίας για την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική στον νησιωτικό χώρο και για τον μηχανισμό εφαρμογής, την κρατική εποπτεία και τους γενικούς όρους υλοποίησης του Μεταφορικού Ισοδύναμου» (Α’172) προβλέπεται ότι «1. 

Το μέτρο του Μ.Ι. εφαρμόζεται σε ωφελούμενες μονάδες και ωφελούμενες επιχειρήσεις με κατοικία ή μόνιμη έδρα αντίστοιχα, σε όλα τα νησιά της Επικράτειας πλην Κρήτης, Εύβοιας και Λευκάδας. 

2. Κατ' εξαίρεση, σε ωφελούμενες επιχειρήσεις με έδρα την Κρήτη χορηγείται Α.ΝΗ.ΚΟ. για συγκεκριμένες επαγγελματικές δραστηριότητες με αυξημένο κόστος μεταφοράς, σύμφωνα με τα κριτήρια του άρθρου 19. Με την κοινή υπουργική απόφαση της παρ. 3 του άρθρου 24 ορίζονται οι δραστηριότητες αυτές.». 

Περαιτέρω σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 24παρ.1 και 3 του ν. 4832/2021 ορίζεται ότι «1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, καθορίζεται το ποσό που καταβάλλεται για το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδυνάμου κάθε έτος. 

Με όμοια απόφαση, ορίζεται η Διαχειριστική Αρχή του έργου, καθώς και ο Ενδιάμεσος Φορέας για επιτέλεση συγκεκριμένων καθηκόντων αυτής…

3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, προσδιορίζονται τα στοιχεία της παρ. 2 ως προς τις ωφελούμενες επιχειρήσεις.». Στο πλαίσιο των ως άνω νομοθετικών διατάξεων, από τις οποίες ρητά προβλέπεται ότι η Κρήτη εξαιρείται από τη δράση του Μεταφορικού Ισοδύναμου στο σκέλος των επιβατών και των καυσίμων ενώ συμμετέχει στην εν λόγω δράση στο σκέλος των επιχειρήσεων κατ’ εξαίρεση και μόνο για συγκεκριμένες επαγγελματικές δραστηριότητες, εκδόθηκαν α) η αριθμ. 4111.08-01/218/27-1-2023 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής «Καθορισμός του ποσού που καταβάλλεται για το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδύναμου για το έτος 2023» (Β΄ 446) με την οποία καθορίστηκε το ποσό που καταβάλλεται για την εφαρμογή του 2 E:\NHS_POLΙΤ\SX_NHSIOT_POLIT\Κοινοβουλευτικος Έλεγχος\2024\Απάντηση ΚΥΑ Μ.Ι. Κρήτη β 2022- ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ.doc μέτρου του Μεταφορικού Ισοδύναμου για το έτος 2023 σε επιβάτες, εμπορεύματα και καύσιμα, στο ποσό των ενενήντα εκατομμυρίων ευρώ (90.000.000€), και β) η αριθμ. 4113.80-02/1501/31-12-2023 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής «Πρόσκληση επιχειρήσεων για υποβολή αιτήσεων υπαγωγής στη Δράση «Μεταφορικό Ισοδύναμο (Μ.Ι.) για το έτος 2023» (Β΄7574). 

Με την προαναφερόμενη αριθμ. 4113.80-02/1501/31-12-2023 κ.υ.α. προβλέφθηκαν (αναφορικά με το αντικείμενο της ερώτησης) συνοπτικά τα κάτωθι: -ο προϋπολογισμός υλοποίησης της δράσης ανέρχεται στο συνολικό ποσό των σαράντα εκατομμυρίων ευρώ (40.000.000,00€) ο οποίος κατανέμεται σε τέσσερις κατηγορίες νησιών βάσει πληθυσμιακών κριτηρίων (όπως αυτά προκύπτουν από την απογραφή του 2021 της ΕΛΣΤΑΤ ως εξής: α. τέσσερα εκατομμύρια ευρώ (4.000.000,00€) για επιχειρήσεις με έδρα νησιά με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους και β. δεκατρία εκατομμύρια πεντακόσιες χιλιάδες ευρώ (13.500.000,00€) για επιχειρήσεις με έδρα νησιά με πληθυσμό 3.101 μέχρι 30.000 κατοίκους γ. δεκατέσσερα εκατομμύρια πεντακόσιες χιλιάδες ευρώ (14.500.000,00€) για επιχειρήσεις με έδρα νησιά με πληθυσμό από 30.001 μέχρι 150.000 κατοίκους δ. οκτώ εκατομμύρια ευρώ (8.000.000,00€) για επιχειρήσεις με έδρα νησιά με πληθυσμό πάνω από 150.001 κατοίκους. -η Δράση, σε κάθε περίπτωση, ισχύει μέχρι εξαντλήσεως των επιμέρους ανωτάτων ορίων του προϋπολογισμού. -εισάγονται ανώτερα ποσοστιαία όρια της καθαρής αξίας του κόστους μεταφοράς ανά παραστατικό δαπάνης με τέσσερις (4) κατηγορίες νησιών βάσει του πληθυσμού τους ως εξής: • Επιχειρήσεις με έδρα σε νησιά με πληθυσμό μέχρι 3.100 κατοίκους, ανώτερο ποσοστό 70%. • Επιχειρήσεις με έδρα σε νησιά με πληθυσμό από 3.101 μέχρι 30.000 κατοίκους, ανώτερο ποσοστό 50%. • Επιχειρήσεις με έδρα σε νησιά με πληθυσμό από 30.001 μέχρι 150.000 κατοίκους, ανώτερο ποσοστό 40%. • Επιχειρήσεις με έδρα σε νησιά με πληθυσμό πάνω από 150.001 κατοίκους, ανώτερο ποσοστό 20%. 

Οι ανωτέρω ρυθμίσεις προβλέφθηκαν λαμβάνοντας υπόψη μελέτες αναφορικά με την αξιολόγηση, βελτίωση και εξορθολογισμό του μέτρου του Μεταφορικού Ισοδύναμου Επιχειρήσεων (Μ.Ι.Ε.) στις οποίες και συνεκτιμήθηκαν αφενός η ποσοστιαία αποζημίωση ΑΝΗΚΟ στο επιλέξιμο κόστος ανά νησί για τις φορτωτικές αφετέρου η υψηλή ετερογένεια που διέπει τον ελληνικό νησιωτικό χώρο αλλά και άλλοι παράγοντες που αφορούν στο τοπικό οικονομικό περιβάλλον, στο μέγεθος της αγοράς, στην αποτελεσματικότητα της ρύθμισής της, στην ύπαρξη και στο βαθμό ανταγωνισμού, στη διαθεσιμότητα και ποιότητα των υποδομών και το βαθμό της μεταφορικής εξυπηρέτησης, εντός και μεταξύ των νησιών και από και προς τα νησιά. Κατόπιν των ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι η αριθμ. 4113.80-02/1501/31-12-2023 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής «Πρόσκληση επιχειρήσεων για υποβολή αιτήσεων υπαγωγής στη Δράση «Μεταφορικό Ισοδύναμο (Μ.Ι.) για το έτος 2023» (Β΄7574) εκδόθηκε εντός των ορίων της παρεχόμενης από τη διάταξη του άρθρου 24παρ.3 του ν. 4832/2021 νομοθετικής εξουσιοδότησης, σύμφωνα με τη βούληση του νομοθέτη όπως αυτή ρητά διατυπώνεται στο άρθρο 15παρ.2 του οικείου νόμου και σε κάθε περίπτωση με γνώμονα τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και την υλοποίηση της δράσης του Μεταφορικού Ισοδύναμου εντός των ορίων του προβλεπόμενου προϋπολογισμού και σύμφωνα με την αρχή της ισότητας όπως αυτή κατοχυρώνεται στο Σύνταγμα. 3 E:\NHS_POLΙΤ\SX_NHSIOT_POLIT\Κοινοβουλευτικος Έλεγχος\2024\Απάντηση ΚΥΑ Μ.Ι. Κρήτη β 2022- ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ.doc 

Τέλος και αναφορικά με την υλοποίηση της δράσης του Μεταφορικού Ισοδύναμου στο σκέλος των επιχειρήσεων για το έτος 2022, επισημαίνεται ότι σε συνέχεια σχετικής ενημέρωσης της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής από τον Ενδιάμεσο Φορέα (ΕΦΕΠΑΕ), διαπιστώθηκε ότι, κατόπιν επεξεργασίας των αιτήσεων χρηματοδότησης της 2ης Φάσης του έτους 2022 εντοπίστηκαν δεδομένα πρωτοφανή (υπερβολική αύξηση των αιτήσεων χρηματοδότησης σε συγκεκριμένες κατηγορίες αιτήσεων), τα οποία δεν συνάδουν με τα μέχρι τώρα στοιχεία της δράσης του Μεταφορικού Ισοδύναμου, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι οι προϋποθέσεις υποβολής και χρηματοδότησης δεν έχουν μεταβληθεί σε σχέση με την προηγούμενη φάση (1η φάση έτους 2022) υλοποίησης της δράσης. Δεδομένου ότι τα προαναφερόμενα συνιστούν σοβαρές ενδείξεις καταστρατήγησης της δράσης του Μεταφορικού Ισοδύναμου στο σκέλος των επιχειρήσεων, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνεται και από σχετικές καταγγελίες προς την Εισαγγελία και την ΑΑΔΕ, οι οποίες κοινοποιήθηκαν στην υπηρεσία μας, κρίθηκε αναγκαία η διενέργεια έκτακτου διευρυμένου διοικητικού ελέγχου στις επιχειρήσεις με αιτούμενο ποσό χρηματοδότησης ΑΝΗΚΟ 2.000 € και άνω (≥2.000€), ήτοι σε 10.611 επιχειρήσεις σε όλα τα νησιά της Ελληνικής Επικράτειας όπου εφαρμόζεται το μέτρο. 

Ο Προϊστάμενος της Δ/νσης 

Δημήτρης Γαλανόπουλος